Trong giao tiếp hàng ngày, chúng ta thường xuyên sử dụng các cụm từ như “giúp giùm” hoặc “giúp dùm” để thể hiện sự nhờ vả, mong muốn được hỗ trợ. Tuy nhiên, bạn có chắc mình đang sử dụng đúng cách viết không? Thống kê cho thấy có đến 99% người Việt viết sai cụm từ này. Hãy cùng tìm hiểu xem đâu là cách viết đúng và lý do vì sao nhiều người lại nhầm lẫn đến vậy.
Nguồn gốc của cụm từ “giúp giùm” và “giúp dùm”
Để hiểu rõ cách dùng đúng, trước tiên chúng ta cần tìm hiểu về nguồn gốc của cụm từ này trong tiếng Việt.
Nguồn gốc từ vựng
Trong tiếng Việt, cả “giùm” và “dùm” đều xuất hiện trong từ điển, nhưng chúng có ý nghĩa và cách sử dụng khác nhau:
- Giùm: Là trạng từ chỉ sự giúp đỡ, hỗ trợ người khác làm việc gì đó. Từ này thường đi sau các động từ như “giúp”, “làm”, “xem” để nhấn mạnh ý nghĩa phụ giúp.
- Dùm: Là một biến thể phương ngữ, chủ yếu xuất hiện trong ngôn ngữ nói của một số vùng miền.
Sự phát triển qua thời gian
Theo các nhà ngôn ngữ học, “giùm” là từ có nguồn gốc lâu đời hơn trong tiếng Việt. Từ “dùm” xuất hiện sau và chủ yếu phổ biến trong ngôn ngữ nói ở một số vùng miền, đặc biệt là miền Nam Việt Nam. Sự phổ biến của phương ngữ này đã khiến nhiều người nhầm lẫn giữa hai cách viết.
Cách viết chuẩn theo quy tắc chính tả tiếng Việt
Theo quy tắc chính tả tiếng Việt chuẩn được Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định, cách viết đúng là “giúp giùm”.
Quy định chính thức
Trong “Từ điển tiếng Việt” do Viện Ngôn ngữ học biên soạn, “giùm” được ghi nhận là từ chuẩn với nghĩa “giúp đỡ, hỗ trợ”. Trong khi đó, “dùm” không được ghi nhận là từ chuẩn trong văn viết, mặc dù nó vẫn xuất hiện trong ngôn ngữ nói của một số vùng miền.
Ví dụ về cách dùng đúng
Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét một số ví dụ về cách sử dụng đúng:
- Bạn có thể giúp giùm tôi mang hộp đồ này không?
- Chị ơi, xem giùm em cuốn sách này được không?
- Anh làm giùm em việc này nhé!
Tại sao nhiều người viết sai “giúp dùm”?
Có nhiều lý do khiến cách viết “giúp dùm” trở nên phổ biến dù không chuẩn xác.
Ảnh hưởng của phương ngữ
Việt Nam có nhiều vùng miền với các đặc trưng ngôn ngữ riêng. Ở miền Nam, người dân thường phát âm “giùm” thành “dùm” trong giao tiếp hàng ngày. Theo thời gian, cách phát âm này đã ảnh hưởng đến cách viết, khiến nhiều người quen với việc viết “giúp dùm”.
Sự lan truyền qua mạng xã hội
Mạng xã hội là nơi ngôn ngữ phát triển nhanh chóng và không theo quy chuẩn. Khi nhiều người cùng sử dụng cách viết “giúp dùm” trên các nền tảng trực tuyến, nó dần trở nên phổ biến và được nhiều người khác bắt chước theo, tạo thành một vòng tuần hoàn của sự sai lệch ngôn ngữ.
Thiếu kiến thức về chính tả chuẩn
Nhiều người không được học về sự khác biệt giữa “giùm” và “dùm” trong trường học hoặc không có cơ hội tiếp cận với các tài liệu ngôn ngữ chuẩn. Điều này dẫn đến việc họ viết theo thói quen nghe và nói, mà không biết đến quy tắc chính tả đúng.
Sự khác biệt giữa “giúp giùm” và “giúp dùm” trong các vùng miền
Sự khác biệt trong cách sử dụng “giúp giùm” và “giúp dùm” không chỉ là vấn đề chính tả mà còn phản ánh đặc trưng văn hóa vùng miền.
Đặc trưng ngôn ngữ miền Bắc
Ở miền Bắc, người dân thường sử dụng “giúp giùm” trong cả ngôn ngữ nói và viết. Cách phát âm ở đây thường rõ ràng hơn, phân biệt được âm “gi” và “d”, nên ít xảy ra nhầm lẫn giữa “giùm” và “dùm”.
Đặc trưng ngôn ngữ miền Nam
Trong khi đó, ở miền Nam, do đặc điểm phát âm, nhiều người không phân biệt rõ giữa âm “gi” và “d”. Điều này khiến “giùm” thường được phát âm thành “dùm”, và theo thời gian, cách viết “giúp dùm” cũng trở nên phổ biến trong ngôn ngữ viết của người dân vùng này.
Sự dung hòa trong tiếng Việt hiện đại
Trong tiếng Việt hiện đại, đặc biệt là trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội, hai cách viết này thường xuất hiện song song. Tuy nhiên, trong các văn bản chính thức, giáo dục và xuất bản, “giúp giùm” vẫn là cách viết được ưu tiên sử dụng.
Cách nhớ để viết đúng “giúp giùm”
Để tránh nhầm lẫn, dưới đây là một số mẹo giúp bạn nhớ cách viết đúng.
Liên kết với từ gốc “giúp”
Một cách đơn giản để nhớ là liên kết “giùm” với từ gốc “giúp”. Cả hai từ đều bắt đầu bằng “gi”, tạo nên sự đồng nhất trong cụm từ “giúp giùm”. Điều này giúp tạo ra sự hài hòa trong ngôn ngữ và dễ nhớ hơn.
Ghi nhớ qua quy tắc từ điển
Hãy nhớ rằng “giùm” là từ được ghi nhận trong từ điển tiếng Việt chuẩn với nghĩa “giúp đỡ, hỗ trợ”. Mỗi khi có nghi ngờ, bạn có thể tra từ điển để xác nhận cách viết đúng.
Thực hành thường xuyên
Như mọi kỹ năng ngôn ngữ khác, việc thực hành thường xuyên sẽ giúp bạn nhớ lâu hơn. Hãy cố gắng sử dụng “giúp giùm” trong các văn bản viết của bạn và theo thời gian, nó sẽ trở thành thói quen.
Tầm quan trọng của việc sử dụng chính tả đúng
Việc sử dụng chính tả đúng không chỉ là vấn đề hình thức mà còn có ý nghĩa sâu sắc hơn.
Giao tiếp chuyên nghiệp
Trong môi trường công việc và học thuật, việc sử dụng chính tả đúng thể hiện sự chuyên nghiệp và tôn trọng đối với ngôn ngữ. Khi bạn viết “giúp giùm” đúng cách, bạn đang thể hiện sự hiểu biết về quy tắc ngôn ngữ chuẩn.
Bảo tồn giá trị văn hóa
Ngôn ngữ là một phần quan trọng của di sản văn hóa. Việc sử dụng chính tả đúng góp phần bảo tồn sự trong sáng của tiếng Việt, đồng thời tôn trọng những nỗ lực của các nhà ngôn ngữ học trong việc chuẩn hóa tiếng Việt.
Tránh hiểu nhầm trong giao tiếp
Mặc dù trong trường hợp này, “giúp giùm” và “giúp dùm” không gây ra hiểu nhầm nghiêm trọng, nhưng trong nhiều trường hợp khác, việc sử dụng sai chính tả có thể dẫn đến những hiểu lầm không đáng có. Vì vậy, việc rèn luyện thói quen viết đúng chính tả là rất quan trọng.
Kết luận
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về cách viết đúng của cụm từ “giúp giùm” và lý do vì sao nhiều người lại nhầm lẫn với “giúp dùm”. Mặc dù cả hai cách viết đều có thể được hiểu trong giao tiếp hàng ngày, nhưng theo quy tắc chính tả tiếng Việt chuẩn, “giúp giùm” là cách viết đúng.
